“Technisch is er bij Nul-op-de-Meter-projecten misschien wel van alles mogelijk”, zo stellen architect/ontwikkelaar Johan van de Ven van ontwikkelmaatschappij Goetlant en Marcel Timmermans van duurzame coöperatie Innozaam. “Maar techniek mag nooit het uitgangspunt zijn. Het zijn de toekomstige bewoner of bewoners die je voor ogen moet hebben in je concept en berekeningen. Anders komt er van energiebesparing helemaal niets terecht.”
Tilburgse Merodestraat: betaalbare Nul-op-de-Meter-woningen op een staalframe
Aan de Tilburgse Merodestraat verrijzen de komende tijd vier Nul-op-de-Meter woningen. Het gaat om betaalbare woningen die zijn gebouwd met een staalframeconstructie. Marcel Timmermans: “In duurzaamheidsland worden nog te vaak concepten ontwikkeld waarbij uitsluitend naar het gebouw zelf wordt gekeken. Maar de gebruiker van een gebouw is minstens net zo’n belangrijke factor. Je kunt allemaal prachtige warmtepompen plaatsen en het dak volleggen met zonnecollectoren. Maar als de gebruiker gewend is om zijn dekbed te luchten door deze uit het raam naar buiten te hangen, gaan je berekeningen nergens meer over. Of als de bewoner een luchtzuiveringsunit teveel geluid vindt maken en deze uitzet, heeft dat direct gevolgen voor de gehele klimaatinstallatie.”
Marcel Timmermans, Innozaam (links) en Johan van de Ven, Goetlant (rechts)
Twee klimaatzones in huis
Johan van de Ven: “Om die reden zijn wij in de Tilburgse Merodestraat gestart met een inventarisatie van gebruikerswensen: wat verwachten mensen nu eigenlijk van hun nieuwe woning? Wat vinden ze belangrijk? Hoe wordt het gebouw straks gebruikt? Het maakt nogal wat uit of er iemand ergens alleen woont of dat er een compleet gezin komt te wonen. Bovendien wordt comfort vaak als minstens net zo belangrijk ervaren als de portemonnee. Met die kennis zijn we aan het tekenen en rekenen gegaan. Een van de oplossingen die wij hebben gevonden, is de toepassing van twee klimaatzones in huis. In de slaapkamer is het vaak aangenamer als het wat koeler is. Bovendien: als er dan in de ene klimaatzone een raampje openstaat, heeft dat niet direct gevolgen voor het hele huis, maar slechts voor een deel ervan.
Verder is koelen een grotere uitdaging gebleken dan verwarmen. Iedere computer die staat te draaien, geeft warmte af. Net als iedere aanwezige persoon. Met een flinke haardroger kun je een modern, passief gebouwde woning al verwarmen tegenwoordig. Verkoeling is om die reden een belangrijk punt in ons concept. Als bewoners in de zomer actief gaat koelen met airco of ventilatoren, is dat niet bepaald gunstig voor de energierekening, begrijp je.”
Energieabonnement
Marcel Timmermans: “Wij geven bij ons Nul-op-de-Meter concept een energieprestatiegarantie af. Maar we geven ook duidelijk aan waaraan de bewoner zich moet houden. Als die straks alle installaties uitzet, kloppen de berekeningen niet meer. Dat is niet erg, het is de keuze van de bewoner zelf. Maar we lezen alles uit. En als de bewoner zich dan afvraagt waarom een bepaalde norm niet is gehaald, geven we zeker terug dat er bijvoorbeeld regelmatig is gelucht door ramen tegen elkaar open te zetten. Bij andere Nul-op-de-Meter-projecten zie je dat het precies op dit punt wel eens misgaat, dat willen wij voorkomen.
Uiteindelijk zijn we erin geslaagd om betaalbare woningen te ontwikkelen, waarbij de extra Nul-op-de-Meter investering zichzelf op termijn terugverdient. De woningen zijn inmiddels ook al alle vier verkocht. Drie op basis van Nul-op-de-Meter via isolatie en installaties. Een als basiswoning, waarbij we Nul-op-de-Meter via een financiële constructie aanbieden. Daarbij wordt energie in abonnementsvorm aangeboden. Wij zijn licentiehouder voor dat abonnement in Zuid-Nederland.”
Voorsprong op de markt
Marcel Timmermans: “Bij dit project zijn de ontwikkeling en uitvoering bewust van elkaar gescheiden. Hier in Tilburg, bij de try-out, werken we vanuit Goetlant en Innozaam samen met Gigant Vastgoedservice, Brentjes Bouwmaterialen en met bouwbedrijf André Doevendans. Maar als zich elders een kans voordoet, kunnen we Nul-op-de-Meter ook daar inzetten -mits dat gebeurt onder onze kwaliteitseisen- met leden van de coörporatie Innozaam en op basis van onze calculaties.”
Johan van de Ven: “Dit is de toekomst, over een paar jaar moet alle nieuwbouw energieneutraal zijn. Door dit project nu als Nul-op-de-Meter aan te vliegen, lopen wij voor op de markt en hebben we straks een voorsprong. Op dit moment is duurzaam bouwen in de particuliere sector nog vooral voorbehouden aan de avant garde. Straks moeten we allemaal bouwen met een Energie Prestatie Coëfficient van 0. Dat is nog geen Nul-op-de-Meter overigens, maar een Near Zero Energy Building. Bij echte NoM heb je het over een EPC van -0,4.
Maar langzaam gaat het toch die kant op. Op dit moment zijn wij pas het tweede project in particuliere bouw in Tilburg volgens Nul-op-de-Meter. Hoog tijd voor anderen om de duurzame handschoen op te pakken. De kansen zijn er. Vanuit de overheid is aangegeven dat er de komende jaren maar liefst 800.000 woningen in onze provincie verduurzaamd moeten worden. De vraag is: wie doet er met ons mee?”
Bron: Technoscoop
