In Nederland onweert het gemiddeld 107 dagen per jaar, eens in de drie dagen. Een bliksemstraal kan inslaan in een gebouw, met ontzette daken, schoorstenen en muren tot gevolg. Maar ook indirecte blikseminslagen – tot een kilometer uit de buurt – veroorzaken veel schade aan elektronische apparatuur. Hoe kunt u zich hiertegen wapenen en wat zijn specifiek zaken om rekening mee te houden als uw dak vol ligt met zonnepanelen?
Een veilig huis, óók als het onweert
Hoe we ons buiten de deur moeten gedragen bij onweer wordt kinderen op de basisschool al geleerd: als je in de buurt van een auto bent, ga daar dan inzitten. Want deze werkt als een Kooi van Faraday. En als je in het (open) veld bent, ga dan niet onder een boom schuilen, maar hurk op de grond neer, om laag te blijven en een zo klein mogelijk raakvlak met de bodem te hebben.
Maar over de juiste maatregelen om onweer thuis goed te doorstaan, is eigenlijk verrassend weinig bekend.
Bliksembeveiliging tip 1
Blijf binnen en uit de buurt van ramen en deuren
Blijf tijdens een onweersbui binnen. Ga niet op het balkon naar het spektakel kijken en blijf uit de buurt van buitendeuren en (dak)ramen. Niet dat de kans dat uw juist precies op die plek getroffen groter is, maar áls het gebeurt, zijn dit de zwakste plekken in huis en is de kans dat u getroffen wordt door bliksem, versplinterd hout, steenbrokken of glas het grootst.
Bliksembeveiliging tip 2
Koppel elektronische apparatuur los, laat smartphones en tablets liggen
Haal zoveel mogelijk de stroom van elektronische apparatuur en koppel ook datalijnen los. Denk ook aan huisautomatisering, uw klimaatsysteem en het alarmsysteem. Bij de koelkast is dat niet erg praktisch, begrijpen we, maar een avondje geen tv kijken kan geen kwaad, lijkt ons? Laad ook telefoons niet op, terwijl het buiten bliksemt.
Laat smartphones en tablets liggen, ook al zijn deze niet met een kabel aan uw woning verbonden. Het metaal dat hierin verwerkt is kan (kleine kans, maar toch) de bliksem aantrekken.
Bliksembeveiliging tip 3
Neem geen bad of douche, laat de was een nachtje liggen
De waterleiding kan fingeren als een geleider voor de bliksem. Als deze in een nabijgelegen leiding inslaat, verspreidt de stroom zich via het leidingennet razendsnel in de omgeving.
Wacht met douchen of badderen tot u het onweer een half uur niet meer hoort en zet dan ook pas de wasmachine weer aan.
Bliksembeveiliging tip 4
Laat uw zonnepanelen beveiligen tegen blikseminslag
Relatief goed nieuws voor wie zonnepanelen op zijn dak heeft liggen of dit overweegt: het simpele feit dát uw dak is uitgerust met zonnepanelen trekt de bliksem niet extra aan. De kans op een blikseminslag is bij huizen mét zonnepanelen even groot als bij huizen zónder zonnepanelen.
Maar dat neemt niet weg dat het verstandig is uw panelen uit te laten rusten met een goede bliksembeveiliging. Want de investering in zonnepanelen is aanzienlijk en áls deze getroffen worden, wordt het een verzekeringszaak. Ook als de bliksem een paar huizenblokken verderop inslaat is er kans op schade. Daar is niemand bij gebaat.
Beveiliging van zonnepanelen kan bestaan uit aarding van het systeem, maar ook overspanningsafleiders of opvangelektroden (een metalen pen op het hoogste punt van uw dak) kunnen door een specialist worden geplaatst.