Wie gebruikmaakt van een rolstoel, wil natuurlijk ook ‘gewoon’ gebruik kunnen maken van de badkamer. Enkele praktische tips voor een rolstoelbadkamer geven we op deze pagina.
Hoe ziet het ideaalplaatje van een rolstoelbadkamer eruit?
Brede, naar buiten openende deur rolstoelbadkamer
Alles begint met toegankelijkheid. Want als u de rolstoelbadkamer niet kunt betreden, kunt u er ook geen gebruik van maken. Toegankelijkheid van de badkamer houdt om te beginnen in dat de badkamerdeur voldoende breed moet zijn. Hoe breed precies, hangt af van de gebruikte rolstoel, vermeerderd met de ruimte die u nodig hebt om de rolstoel voort te bewegen.
Kies voor een badkamerdeur die naar buiten toe opent. Op die manier kan de deur alsnog worden geopend door hulpverleners, als u de gebruiker van de badkamer uit zijn of haar rolstoel geschoven/gevallen is en aan de binnenzijde tegen de deur aanligt.
Bereikbaarheid rolstoelbadkamer
Eigenlijk moeten we nog een stap eerder terug gaan. Want als u de badkamer niet kunt bereiken, kunt u deze ook niet betreden en gebruiken. Een badkamer op de begane grond of beletage kan hiervoor zorgen. Of plaats een traplift in huis, zodat de badkamer ook met een beperking bereikbaar blijft.
Barrièrevrij douchen: ideaal voor rolstoelbadkamers
Om uw persoonlijke hygiëne in de badkamer te kunnen verzorgen, is een verkwikkende douche ideaal. Een inloopdouche is zodanig verwerkt in uw badkamer dat u de douche compleet zonder drempels kunt betreden.
Een inloopdouche oogt modern, luxe en comfortabel en is om die reden alleen al veelgevraagd, ook bij mensen die niet gebruikmaken van een rolstoel of rollator.
Niet elke rolstoel is overigens geschikt om mee onder de douche te gaan. Neem plaats in een speciale doucherolstoel of maak een transfer naar een douchezitje dat tegen de douchewand bevestigd is.
Voor mensen met een beperking wordt een lage douchebak ook regelmatig geadviseerd.
Deze oplossing is sneller gereed, maar let op: niet iedere rolstoelgebruiker is even goed in staat een drempel te nemen, ook al is deze drempel minimaal in hoogte. Probeer eventueel de voorgestelde douchebak eerst uit bij een showroom, om te kunnen ervaren of deze een aanwinst is voor uw rolstoelbadkamer.
Een inloopdouche heeft deze problemen niet en is altijd goed te gebruiken met een rolstoel.
Let hierbij wel weer op de breedte van de douche-ingang. Deze moet ruim voldoende zijn voor uw rolstoel en eventueel nog wat extra ruimte bieden aan de bediening ervan of om een draai te kunnen maken.
Géén antislipvloer in de rolstoelbadkamer
In een ‘normale’ badkamersituatie voor mensen met een beperking zouden we direct antislip adviseren. Maar voor rolstoelgebruikers ligt dit anders. Want zo’n antislipvloer beperkt uw beweeglijkheid in een rolstoel en is om die reden zeker niet aan te raden in de rolstoelbadkamer.
Kantelspiegel of manshoge spiegel
Zien hoe je eruit ziet is voor rolstoelgebruikers minstens net zo belangrijk als voor mensen die staand gebruik maken van de badkamerwastafel. Twee mogelijkheden worden regelmatig toegepast in een rolstoel-badkamer:
Een kantelspiegel die zo instelbaar is dat er zowel staand als zittend gebruik van kan worden gemaakt. Eventueel is de spiegel uitgevoerd met een hendel, waarmee u vanuit de rolstoel eenvoudig de badkamerspiegel in een andere stand kunt positioneren voor het beste zicht op uzelf.
Een manshoge spiegel die loopt vanaf de vloer, waarmee zowel zittend als staand recht in de spiegel gekeken kan worden. Zo krijgen alle gebruikers de best mogelijke kijk op hun uiterlijk en kapsel en kunnen make-up aanbrengen
Transfers maken bij het toilet
Om optimaal gebruik te kunnen maken van het toilet, is de rolstoelbadkamer uitgerust met voldoende ruimte rondom de wc-pot en zijn er verschillende grepen aanwezig. De wijze waarop de rolstoelgebruiker zich verplaatst vanuit de rolstoel richting de toiletbril, is bepalend voor de plaatsing van deze aanpassingen.
Zo kan iemand een transfer maken door 1) naast het toilet te rijden met de rolstoel, 2) schuin voor het toilet te parkeren met de rolstoel of 3) recht voor het toilet te stoppen met de rolstoel.
De plaatsing van de wandbeugels en opklapbare toiletbeugels die deze beweging mogelijk maken, hangt dus af van de wijze waarop de transfer plaatsvindt. Net zoals dit geldt voor de ruimte die benodigd is om de transfer te maken. Stopt u bijvoorbeeld altijd rechts van de toiletpot om een transfer te maken, dan moet er aan die kant meer ruimte beschikbaar zijn. En vice versa voor een transfer vanaf de andere zijde.
Rolstoelwastafel in de badkamer
Het gebruik van een standaard wastafel is voor rolstoelgebruikers vaak niet ideaal. De hoogte van de wastafel is niet afgestemd op zittend gebruik en als u met een rolstoel onder de wastafel rijdt, kunt u in contact komen met het sifon.
Een wastafel in een rolstoelbadkamer is speciaal vervaardigd voor gebruik door mensen in een zittende positie. De wasbak wordt op de juiste hoogte gemonteerd, dus lager dan normaal. En ook biedt een rolstoelwastafel aan de onderzijde meer ruimte voor uw benen.
Als alternatief wordt een wastafel gemonteerd op een beweegbaar frame, dat door de gebruiker omhoog en omlaag bewogen kan worden. Zo kan zo’n wastafel gebruikt worden door rolstoelgebruikers en door andere bewoners van uw huis.
Badlift
Geniet u graag van een heerlijk, ontspannen bad? Ook als rolstoelgebruiker zijn er meerdere mogelijkheden om de badkamer naar uw hand te zetten, zonder concessies te doen aan het optimale gebruik ervan.
Wilt u om de een of andere reden uw bad niet vervangen door een inloopdouche? Laat dan uitzoeken of een tillift misschien een optie is. Deze wordt aan het plafond bevestigd en moet bediend worden door een mantelzorger of een zorgverlener.
Bij het gebruik wordt de badlift bevestigd aan een tildoek, waarop u in uw rolstoel zit. Bij het betreden van de rolstoelbadkamer wordt het doek aan de tillift bevestigd en wordt u in bad ‘gehesen’. Uiteraard is het zaak om voordien te controleren of het badwater niet te heet is en om voortdurend iemand in de buurt te hebben die kan ingrijpen bij een calamiteit.
Een badlift is geen optie voor een rolstoelbadkamer waarin u helemaal zelfstandig uw gang kunt gaan.
Steunen in de veilige rolstoelbadkamer
Op strategische plekken in de rolstoelbadkamer is het zaak om steunen te (laten) plaatsen. Het gaat om al dan niet opklapbare steunen en grepen die als doel hebben uw verblijf in de badkamer zo veilig en stabiel mogelijk te laten verlopen.
Bent u nog niet toe aan een badkamer met wandbeugels, maar gaat u wel verbouwen? Laat dan de achterwand vast prepareren voor de toekomstige plaatsing van beugels. Op die manier ziet uw badkamer er ‘normaal’ uit en kunnen beugels toch direct worden geplaatst, op het moment dat deze noodzakelijk zijn.
Een greep in de badkamer, zit er bij velen al, maar wordt even zo vaak over het hoofd gezien. Dat is natuurlijk de glijstang van de douche. Is deze stevig genoeg om u tijdens het douchen steun te geven of om een transfer te maken uit of naar uw rolstoel?
MiVa-alarm of persoonsalarm voor gebruik in een rolstoelbadkamer
Met een Minder Validen-alarm of een persoonsalarm, kunt u hulp inschakelen op de momenten dat dit echt nodig is.
Een rolstoelbadkamer is vaak standaard uitgerust met een alarmkoord, als u eraan trekt, wordt een beveiligingscentrale of zorgverlener ingeschakeld.
Vaak kan deze via een spraakverbinding direct met u praten en kunt u aangeven wat het probleem is.
Een persoonsalarm is persoonsgebonden en hangt bijvoorbeeld met een ketting om uw nek of is met een band om uw pols bevestigd.
Hiervoor geldt het zelfde: u slaat alarm vanuit de rolstoelbadkamer en de zorgcentrale neemt contact met u op.
Voldoende vloeroppervlak aanwezig in de rolstoelbadkamer?
Om is een rolstoelbadkamer optimaal gebruik te kunnen maken van alle functies van deze ruimte, dient er voldoende vloeroppervlak aanwezig te zijn.
Laat u een nieuwe (rolstoel)badkamer ontwerpen of inrichten? Laat u dan goed voorlichten over de gewenste afmetingen en zet desnoods in een andere ruimte het vloeroppervlak van de nieuwe rolstoelbadkamer uit. Op die manier kunt u testen of u inderdaad alle draaien en transfers kunt maken met uw rolstoel.
